1. Productinnovatie
Productinnovatie is een vorm van technische innovatie. Door vernieuwing ontstaat een verbeterde versie van een al bestaand product.
Een mooi voorbeeld hiervan is de Senseo. Jarenlang werd er voor het maken van koffie gebruik gemaakt van filtermachines, die alle volgens eenzelfde principe werkten.
Maar opeens was daar de Senseo, die volgens een heel nieuw principe werkte. Deze uitvinding heeft de markt op het gebied van koffiemachines compleet op z’n kop gezet. Al kan het op het gebied van productinnovatie nog veel extremer.
Denk bijvoorbeeld aan de mobiele telefoon. Decennia lang was het alleen mogelijk om via een vaste lijn te bellen, maar door productinnovatie kwam daar opeens de mobiele telefoon in beeld. Dit is een innovatie die de wereld flink op z’n kop heeft gezet!
2. Procesinnovatie
Ook procesinnovatie is een soort technische innovatie. In dit geval draait het niet om het product, maar om het proces waarmee het product gemaakt wordt. Op het eerste gezicht kan dit gaan om heel simpele veranderingen.
Denk bijvoorbeeld aan het productieproces van een emmer. Vroeger werden emmers meestal van zink gemaakt. Totdat iemand bedacht dat emmers ook prima van plastic gemaakt konden worden.
Of een emmer nu van plastic of van zink is gemaakt, maakt in het gebruik van het product weinig uit. Op het gebied van de productie was deze innovatie echter natuurlijk duidelijk merkbaar.
3. Technologische innovatie
Zoals hierboven vermeld zijn product- en procesinnovaties een soort technologische innovatie. De technologische innovatie wordt echter vaak ook nog apart benoemd.
In dat geval gaat het specifiek om een innovatie op het gebied van (vaak) chemische processen. Ook wanneer nieuwe grondstoffen gebruikt worden in een productieproces, is er sprake van een technologische innovatie.
Uit ontwikkelingen in de halfgeleidertechnologie ontstonden bijvoorbeeld de microchips die uiteindelijk, na diverse andere innovaties, leidden tot de ontwikkeling van de Personal Computer. Zonder deze technologische innovatie had de wereld er vandaag de dag dus heel anders uit kunnen zien!
4. Marktinnovatie
Naast technologische innovaties zijn er ook niet-technologische innovaties. Een bekend type hiervan is de marktinnovatie.
Hiermee wordt de uitbreiding van een bedrijf richting een ander afzetgebied bedoeld. Denk bijvoorbeeld aan een bedrijf dat fietsen verkoopt in Nederland en vervolgens besluit om ook fietsen te gaan verkopen in België.
De vernieuwing zit hem dan in het feit dat er een nieuwe markt wordt aangeboord. Hoewel dit misschien een simpele manier van innoveren lijkt, hoeft het zeker geen mindere optie te zijn. Een relatief kleine investering kan leiden tot een flinke groei.
5. Organisatie-innovatie
Iedereen die in loondienst werkt zal af en toe te maken hebben met organisatie-innovatie. Het draait hierbij namelijk om vernieuwingen in de manier waarop een organisatie draaiende wordt gehouden.
Denk bijvoorbeeld aan het Nieuwe Werken, of aan de term LEAN die de afgelopen jaren veel genoemd wordt.
De grootte van de organisatie speelt op het gebied van dit type innovatie geen enkele rol. Besluit de directeur van een kleine onderneming dat zijn werknemers voortaan ook thuis mogen werken? Ook in dit geval is er sprake van innovatie!
6. Sociale innovatie
De sociale of maatschappelijke innovatie ligt in het verlengde van de organisatie-innovatie. Bij dit type vernieuwing draait het om de manier waarop de arbeid in een bedrijf georganiseerd worden.
Het doel is om zowel de productiviteit als de kwaliteit van het werk een boost te geven, oftewel: het brengt het beste uit de wereld van de psychologie en de wereld van de marketing bij elkaar. Hier zijn prachtige voorbeelden van te vinden.
In Nederland bijvoorbeeld heeft een aantal jaren geleden een flinke cultuuromslag plaatsgevonden bij de CNV, met als doel een omgeving te creëren die het zelfmanagement van medewerkers bevordert.
Het kan echter nog veel mooier. In Arizona hielden veel Latijns-Amerikaanse vrouwen hun kind op schoot, terwijl het veel veiliger zou zijn om het kind in een kinderzitje te vervoeren. Om te zorgen voor een omslag werd besloten om te onderzoeken waarom deze vrouwen hun kind toch in hun armen hielden.
Wat bleek? Voor deze vrouwen speelde het geloof een grote rol en zij geloofden dat God besloot of een ongeluk dodelijk zou aflopen; of het kind nou wel of niet in een kinderzitje zat.
Toen deze oorzaak duidelijk was werd er een slimme sociale innovatie toegepast: voortaan werden alle kinderzitjes door een priester ingezegend. Zo waren de moeders in staat om met een goed gevoel hun kindje in het kinderzitje te vervoeren en werd de veiligheid vergroot!
7. Financiële innovatie
Financiële innovatie heeft te maken met vernieuwing bij bijvoorbeeld banken of verzekeraars. Een belangrijke innovatie van de laatste jaren is het internetbankieren.
Eerder kon het zo een week duren om via een papieren overschrijvingsformulier geld van de ene bankrekening naar de andere over te boeken. Tegenwoordig verstuur je de overschrijving online in, via internetbankieren en vaak wordt het geld dan dezelfde dag nog op de andere rekening bijgeschreven.
8. Strategische innovatie
Bij strategische innovatie probeert men met nieuwe ogen naar de externe omgeving van een bedrijf te kijken. Als processen eenmaal goed lopen, kunnen ze ongemerkt jaren zo doorlopen zonder dat er over nagedacht wordt.
Toch kan het heel goed zijn om af en toe naar die standaardprocessen te kijken, zelfs wanneer deze nog prima het werk lijken te doen. Door van de gebaande banen af te gaan, kunnen er nieuwe kansen gecreëerd worden.
Kijk bijvoorbeeld eens naar Dell, waar de eigen strategie onder de loep werd genomen. Het bedrijf besloot buiten alle conventies om de verkoopprocessen aan te passen.
Zo haalde het bedrijf grote aantallen distributeurs uit het verkoopproces en werd de hardware voortaan rechtstreeks aan de eindgebruiker verkocht. Doordat andere hardwareproducenten op de oude voet verder gingen met de verkoop, zorgde deze vernieuwing voor Dell voor flinke winst.
9. Incrementele innovatie
De hierboven genoemde typen innovatie kunnen variëren in de mate van vernieuwing. Incrementele innovaties zijn vernieuwingen die niet erg ingrijpend zijn, maar wel zorgen voor verandering.
Denk dan bijvoorbeeld aan de bakker die een nieuw type oven aanschaft voor het bakken van zijn brood. Met deze nieuwe oven kan de bakker sneller bakken, waardoor de productie groter wordt.
Hoewel er in de werkwijze an sich weinig verandert, heeft deze innovatie wel degelijk invloed op het productieproces. Kleine innovaties als deze vinden vaak plaats. Van iedere 10 innovaties zijn er zelfs 9 incrementeel. Innovatie hoeft dus niet per se groots en meeslepend te zijn!
10. Radicale innovatie
Groots en meeslepend hoeft dus niet, maar mag natuurlijk wel! Van iedere 10 innovaties is er een radicaal te noemen. Bij dit type draait het om investering in nieuwe kennis of zelfs in nieuwe processen.
Als we nog even naar het voorbeeld van de bakker kijken: als de bakker besluit om naast de bakkerij een cafeetje te openen, vindt er een grote verandering plaats.
De bakker zal z’n keuken moeten uitbreiden en waarschijnlijk personeel moeten gaan werven voor het café. Dit is dus met recht een radicale innovatie te noemen.
Zo. Dit waren alle 10 soorten innovatie
Behalve 10 bovenstaande typen innovatie, zijn er her en der nog wel andere soorten innovaties beschreven. Toch zijn deze innovaties meestal een afgeleide van een van bovenstaande 10.
Om een voorbeeld te noemen: managementinnovatie kan een onderdeel zijn organisatie-innovatie. Voor degene die bekend is met de bovenstaande 10 soorten heeft de wereld van de innovaties geen geheimen meer.
